علیرضا مومن1، مرتضی فرسادی2، محمد هوشیار افین3، عباس عظیمی4، محمد وظیفه شناس5
1رابط کمیته تکاپوی نوآوری شرکت کویر تایر - alireza.momen1987@gamil.com
2 کارشناس طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی شرکت کویرتایر- morteza.farsadi@gmail.com
3 کارشناس مهندسی صنایع شرکت کویرتایر- mohamadhushyar69@gmail.com
4رئیس تایرسازی مرحله 2 شرکت کویرتایر - a.azimi0098@gamil.com
5رئیس مهندسی تایر شرکت کویرتایر – m.vazifeshenas@yahoo.com
چکيده:
رهبران امروزه يکي از مهم ترين وظايف مديريت را ايجاد زمينه برای بروز خلاقيت و نوآوري به منظور ايجاد تغيير و تحول در سازمان ها جهت رویارویی با محيط غير قابل پيش بيني پيرامون آنهاست. در اين مقاله ضمن معرفي خلاقيت و نوآوري و بيان اهميت آنها در سازمان ها به بحث و بررسي پيرامون فرآيند نوآوری، طرحها و دستاوردهای کمیته تکاپوی نوآوری در شرکت کویرتایر پرداخته شده است و در خلال آن به ويزگيهاي افراد خلاق به اختصار اشاره شده است.
واژگان کلیدی: نوآوری، بهره وری
1- مقدمه
رهبران خلاقیت را ظهور یک ایده نو و توانایی تلفیق ایده ها به شیوه ای منحصر به فرد برای برقراری ارتباط غیرمعمول بین ایده های مختلف و نوآوری را، فرآیند به کار بردن یک ایده خلاق و تبدیل به یک محصول، خدمت یا شیوه مفید تعریف کرده اند. به عبارتی دیگر خلاقیت اشاره به ارائه چیزی نو دارد، در حالی که نوآوری اشاره به کاربرد چیزی نو می کند و کارآفرین« نیز کسی است که تمایل به پذیرش ریسک تا سازمانی را تأسیس کند و یک محصول جدید، خدمت جدید یا فرآیند جدید را در سازمان به کار اندازد.
امروزه خلاقیت در حکم رمز بقا و کلید موفقیت افراد و سازمانها ناخته شدهاست. تحولات پرشتاب جهانی در علم و تکنولوژي، صنعت، مدیریت و به طور کلی ارزشها و معیارها، بسیاري از سازمانها و شرکتهاي موفق جهان را بر آن داشته که اهداف، گرایش و علایق خود را در جهت بکارگیري خلاقیت هدایت کنند.
2- خلاقیت
خلاقیت به عنوان فرآیندی که در آن افراد یا گروههای کوچک عقاید مفید و جدید تولید میکنند، تعریف میشود. خلاقیت را به صورتهای مختلف و متعددی تعریف کرده اند. اما در همه این تعاریف دو مفهوم تازگی و نو بودن به همراه ارزشمندی و مناسب بودن مشترک میباشد. شومپیتر(1943)، نوآوری را به عنوان یک تغییر برگـشت ناپـذیر و تـاریخی در مـسیر انجـام کارهـا و تخریب خلاقانه توصیف میکند. در اینجا نوآوریها به عنوان خلاقیتهای جدید بـه لحـاظ اهمیـت اقتصادی تعریف میشوند که برای نخستین بار توسط شرکتها اجـرا مـیشـوند نـوآوریهـا شـامل نوآوری فرایندی و نوآوری محصولی میباشد. نوآوری های محصول شامل محصول بهتر یا جدیدتر است که تولید و فروخته میشوند.
شکل1- طبقه بندی نوآوریها
3- اهمیت و ضرورت خلاقیت و نوآوری در سازمانها
تـدوين همه سازمانها برای بقای نیازمند اندیشه های نو و نظرات بدیع و تازه اند. افکار و نظرات جدید همچون روحی در کالبد سازمانه دمیده میشود و آنرا از نیستی و فنا نجات میدهد. در عصر ما برای بقاء و پیشرفت حتی حفظ وضع موجود، جریان نوآوری را در سازمان تداوم بخشید تا از رکود و نابودی آن جلوگیری شود. برای آنکه بتوان در دنیای متلاطم و متغیر به حیات ادامه داد باید به نوآوری و خلاقیت روی آورد و ضمن شناخت تغییرات و تحولات محیط برای رویارویی پاسخهای بدیع و تازه تدارک دید و همراه تأثیرپذیری از این تحولات بر آنها تأثیر نهاد و بدانها شکل دلخواه داد.
اهمیت و ضرورت خلاقیت از دو جنبه ی مادی و معنوی قابل بررسی میباشد. در بعد مادی اهمیت، نقش و جایگاه خلاقیت به حدی است که در مغرب زمین گفته میشود یا مرگ یا خلاقیت و اساسا انسان را حیوان خلاق مینامند. بر این اساس، انسان بدون خلاقیت یعنی، حیوان. امروزه سازمانها و بنگاه های اقتصادی کوچک و بزرگ در کشورهای صنعتی بدون خلاقیت مستمر، سریع و به موقع محکوم به فنا هستند.
صرف نظر ار ضرورت های خلاقیت در بعد مادی، خلاقیت در بعد معنوی ناشی از مقام و جایگاه والای انسان به عنوان خلیفه اهلل است. بدیهی است که انسان باید بالقوه دارای صفات و ویژگی های خداوند در سطح دقیق و انسانی تا به چنین مقامی نایل می آید. کمال انسانی در گرو نوبینی و نوگرایی است. لذا تا انسان به کمک قوه خلاقیت قالب های ذهنی پوچ و غلط نجات نیابد، نمیتواند به جایگاه حقیقی خود دست یابد.
4- ويژگي سازمانهاي خلاق و نوآور
وان شناسان تالش نموده اند تا صفات و ویژگی های افرادی که دارای سطح باالیی از خلاقیت هستند را مشخص سازند. بر این اساس دسته بندی های متفاوتی صورت گرفته است. یکی از این دسته بندیها که بارزترین صفات افراد خلاق را شامل میشود، عبارت است از:
1-4- خصوصیات ذهنی
دادن ایده های فراوان درباره یک مسأله، جدی به جزئیات، دقت و حساسیت نسبت به محیط به ویژه به نکاتی که از نظر دیگران عادی به شمار می روند، روحیه انتقادی و نگرش مثبت به نوآفرینی.
2-4- خصوصیات عاطفی
آرامش و آسودگی خیال، شوخ طبعی، دلگرمی و امید به آینده، برقراری ارتباط عمیق و صمیمانه با دیگران، اعتماد به نفس، احترام به خود و شهامت.
2-4- خصوصیات اجتماعی
پیش قدم بودن در رویارویی با مسائل و مشکلات، مسئولیت پذیری و توانایی سازمان دادن به فعالیتهای گوناگون، قدرت جلب اعتماد و اطمینان دیگران.
5- کمیته تکاپوی نوآوری شرکت کویرتایر
کمیته تکاپوی نوآوری در تاریخ 01/11/1398 با پیشنهاد و حمایت مدیریت محترم عامل تشکیل گردید. 38 مشکل به کمیته ارایه گردید و اعضای این کمیته اقدام به تشکیل زیرکمیته های تخصصی نمودند و ظرف 9 ماه اخیر با جلسات متعدد با اعضا 63 طرح بهبود ارایه نمودند که از این تعداد تا زمان نگارش این مقاله تعداد 20 طرح تایید و در حال اجرا میباشد .
6- نتيجه‌گيري و پیشنهاد
تخمین آورده ریالی طرح ها برای سازمان حدود 19 میلیارد تومان خواهد بود . ضمن اینکه حدود 700-800 حلقه تایر نیز به ظرفیت تولید کارخانه اضافه خواهد شد.
با توجه به شرایط صنعت و لزوم ایجاد نوآوری در سرتاسر سازمان و نهادینه سازی مدیریت دانش، پیشنهاد میگردد درون هر اداره / واحد تیم های نوآوری تشکیل گردد و کلیه نوآوری ها به دبیرخانه این کمیته ارجاع گردد تا کلیه دانش و نوآوری در سازمان حفظ و نگهداری گردد .
7- مراجع
[1] Greenberg . Jerald & Baron .Robert . A, (2006) , Behavior in Organizations. Prentice Hell
international,inc , seventh edition.
]2[ احمدی مقیم، عباس. " کارآفرینی"، انتشارات فراگیر هگمتانه، چاپ دوم، 1387.
]3[ حقیقی، محمدعلی، با همکاری بهاالدین برهانی، سحر مشعوف، مجید کرد رستمی، " مدیریت رفتار سازمانی" ، انتسارات ترمه، چاپ اول، 1370.
]4[ رنجبریان، رسول. " مبانی کارآفرینی" انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه، چاپ دوم، 1391.
]5[ شهرآرای، مهرناز و مدنی پور، رضا. " سازمان خلاق و نوآور". مجله دانش شماره 33، 34. 1375
]6[ صمدآقایی، جلیل. "خلاقیت جوهره کارآفرینی"، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، جلد دوم، 1385.
]7[ ماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی. شماههای 7 و8، صفحات 87 – 106، 1389.